Günümüzde yoga asanaları ön plana çıktığından, üzerine çokça konuşulur hale gelmiştir. Kimileri asanaların sadece oturuştan oluştuğuna dair, kimileri ise asanaların bir kaç tane olduğuna dair fikirler sunmaktadır. Maalesef “fikirler” bilginin üzerine bir toz gibi yapışabilirler. Bu fikir kirliliğini temizleyebilmenin yollarından biri ve en kolayı, sistemi anlatan yazılı kaynağa bakmaktır. Yoga, Yoga Sutralar’ca açıklanmıştır. Yoga asanalarının, Yoga Sutralar’da sadece oturuştan ibaret olduğunu iddia edenler, Yoga Sutraları okumamış veya okusalar bile anlamamış olabilirler. Ne de olsa, yogi olmayanlar için bu kavramlar çok da anlaşılır değildir. Tıpkı doktor olmayan birinin, bir doktorun mesleki konularını, terimlerini ve ifadelerini anlamakta güçlük çekeceği gibi. Asanaların açıklaması geçen sutralar; 2.46, 47 ve 48’in içinde oturmak kelimesine karşılık gelen hiç bir ifade bulunmamaktadır. Ve bu sutralar asanayı şu şekilde açıklarlar:
स्थिरसुखमासनम्॥४६॥
2.46 Asana (duruş) sağlam, dengeli ve aynı zamanda rahat olmalıdır.
-sthira sukham asanam
प्रयत्नशैथिल्यानन्तसमापत्तिभ्याम्॥४७॥
2.47 Duruşta gerginliğin ortadan kaldırılması ve rahatlama ile (kusursuz duruş), dikkat, sonsuzlukla birleşme üzerine verilebilir.
-prayatna şaithilya ananta samapattibhyam
ततो द्वन्द्वानभिघातः॥४८॥
2.48 Kişinin kusursuz duruşa ulaşmasıyla dualite etkisiz kılınır.
-tatah dvandva anabhighatah
Elbette yoganın sistemini anlatan bu yazıtta asanalar (duruşlar) ve pratik yöntemleri tek tek açıklanmaz. Sadece asana sistemi açıklanır. Tıpkı pranayamanın pratiklerinin açıklanmadığı sadece sistemin açıklandığı gibi. Ve yine pratyaharanın da pratiklerinin açıklanmadığı ve sadece sisteminin açıklandığı gibi…
Pranayama -başlangıç seviyesi çalışmalar hariç- ve pratyahara çalışmalarına ancak inisiye olunarak ulaşılabilindiğinden, bu pratiklerin tanınmaması ve bilinmemesi sonucu üzerlerine fikir de üretilememektedir. Oysa asana pratikleri de görünün kısmının arkasında çok derin bir matematiğe sahiptir. Kişi bunları uygulamadan, bireysel deneyiminden geçirmeden ve derinleştirmeden maalesef bilemez. Asana pratiği kişiye uzaksa, zihindeki yanılsamalardan dolayı jimnastik gibi görünebileceğinden; asana pratiği hakkında kolayca yanlış yaklaşımlarda bulunulabilir.
Hoş, jimnastik olarak yapılıyorsa bile, bunun ne yogaya, ne de insanın kendisine zararı vardır. Mustafa Kemal ne demiş “Sağlam kafa, sağlam vücutta bulunur.” Adı ne olursa olsun hareket edin; iyi gelir.
*Kaynakça Yoga Sutralar-I “Bir Yoginin El Kitabı” – Çetin Çetintaş
